14 de sofisten, de didactici van zijn tijd, wiens zelfverzekerde didactisch optreden hij als onwijsgerig beschouwt” (ib., p. 777). Vakdidactisch onderzoek van Kessels Dit idee, van de onverdraagzaamheid van filosofie met didactiek (wat Verhoeven aan het eind van het stuk overigens relativeert) wordt door Jos Kessels tegengesproken: De opvatting dat filosofie in wezen of naar zijn aard een kunst is, of althans daarmee te vergelijken, duidt weliswaar een belangrijk aspect van haar beoefening aan, maar maakt consequent doorgedacht het onderwijs ervan onmogelijk. Kunst kan men niet onderwijzen, noch aanleg of talent, maar alleen vakmanschap, beheersing van techniek, kennis van het materiaal. Een poëtische geest, muzikaal gevoel, wiskundige intuïtie of filosofische verwondering kunnen daarom geen onderwijsdoelstelling zijn (Kessels, 1985, p. 13). Kessels betoogt daarom dat de doelstellingen van het filosofieonderwijs toegespitst moeten zijn op datgene wat wél onderwijsbaar is aan het vak: “dat men zich wat betreft filosofie richt op het bijbrengen van kennis, niet van verwondering, op inzicht in fundamentele probleemgebieden, niet op het hebben van fundamentele ervaringen, op aanleren van bepaalde technieken en vaardigheden, niet op het aanleren van talent” (ib., pp. 13-14). Dit noemt Kessels ‘specificeerbare doelstellingen’, in tegenstellingen tot niet-specifieerbare doelstellingen, waaronder Kessels onder andere rekent: kritisch leren denken, zoeken naar waarheid, wijsheid of zin van het leven, bewustwording van vooronderstellingen, bezinning op denken en doen. Dat is opmerkelijk, omdat juist kritisch denken en vooronderstellingen onderzoeken tegenwoordig juist wél tot de doelstellingen van filosofie in het voortgezet onderwijs worden gerekend (CvTE, 2020, p. 24, Wessels, 2007, p. 7, VFVO, 2018, p. 3). Kessels concludeert in zijn vooronderzoek dat filosofie moet worden opgevat als een activiteit die geoefend moet worden en niet alleen als een kennisbestand dat geleerd moet worden. Doel van Kessels’ onderzoek is vervolgens om lesmateriaal te ontwikkelen dat voldoet aan deze uitgangspunten: met duidelijk omschreven, toetsbare doelstellingen en met oefenmateriaal voor leerlingen. Goed lesmateriaal
RkJQdWJsaXNoZXIy MjY0ODMw