11 Samenvatting Wie heeft een voorkeur voor politici met wie ze dezelfde religie, migratieachtergrond en/ of geslacht delen, en waarom? Veel kiezers, opiniemakers en politieke commentatoren gaan ervan uit dat minderheidsgroepen de voorkeur hebben voor politici uit hun eigen minderheidsgroep, maar dit fenomeen is zelden onderzocht in de Europese context. In dit proefschrift maak ik gebruik van een theoretisch kader dat concepten integreert uit de theorie van vertegenwoordiging, de sociale identiteitstheorie en de heuristische theorie om stemmen voor de eigen groep (in-group) te bestuderen onder zowel minderheids- als meerderheidsgroepen in Frankrijk, Duitsland en Nederland. Ik heb een uitgebreide meta-analyse uitgevoerd, en vervolgens originele gegevens verzameld onder steekproeven van 3.049 respondenten, waarvan het merendeel tot minderheidsgroepen behoort. Ook heb ik een reeks conjoint-experimenten uitgevoerd waarbij respondenten politici kregen voorgelegd en hun voorkeur konden aangeven. De analyses onthullen dat een gedeelde migratieachtergrond en geslacht minimale invloed hebben op kiezerskeuzes, terwijl een gedeelde religieuze identiteit van aanzienlijke invloed is op kiezersvoorkeuren. Kiezers die zichzelf als moslim identificeren vertonen een duidelijke voorkeur voor politici die hun religieuze identiteit delen. Hierbij vertonen moslims in Nederland de grootste voorkeur voor politici van de eigen groep, gevolgd door Duitsland en Frankrijk. Vervolgens ga ik dieper in op de Nederlandse situatie en onderzoek ik waarom Nederlandse moslims op DENK stemmen, een politieke partij die voornamelijk wordt geleid door moslimpolitici die beweren moslims in Nederland te vertegenwoordigen. Ik ontdek dat beleidsstandpunten en ervaringen met discriminatie weinig invloed hebben op stemmen voor DENK, maar ik ontdek wel dat voorkeuren voor de eigen groep aanzienlijke invloed heeft op stemmen voor DENK onder moslims. Daarnaast vertonen niet-religieuze kiezers vergelijkbare voorkeuren voor de eigen groep als moslimkiezers. Om te begrijpen waarom niet-religieuze kiezers de voorkeur geven aan de eigen groep, met name boven islamitische politici, onderzoek ik de dynamieken stereotypering en projectie. Beide mechanismen spelen een rol bij het vormgeven van verwachtingen van islamitische politici onder het grotendeels niet-islamitische electoraat, en ik pleit voor verder onderzoek naar heuristieken om stemkeuze te begrijpen. Deze bevindingen bieden inzicht in de complexiteit van het bereiken van diversiteit in politieke vertegenwoordiging en benadrukken de dringende noodzaak om de vertegenwoordiging van moslims in de Europese politiek te verbeteren. Zoektermen Descriptieve vertegenwoordiging, gender, heuristieken, migratie-achtergrond, islamitische politici, projecteren, religie, sociale identiteit, stereotypering, substantieve vertegenwoordiging.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjY0ODMw